لیپدم (Lipedema) یک اختلال در بافت چربی زیرجلدی است که با تجمع غیرطبیعی بافت چربی، درد و کبودی در اندام‌های تحتانی مشخص می‌شود. این بیماری به‌صورت افزایش دوطرفه در محیط اندام‌های تحتانی ظاهر می‌شود و پاها از این وضعیت مستثنی هستند. لیپدم تقریباً به‌طور انحصاری در زنان دیده می‌شود و در دهه دوم یا سوم زندگی بروز می‌کند. داده‌های اپیدمیولوژیکی در مورد لیپدم محدود است، اما برخی مطالعات شیوع آن را تا ۱۰ درصد در زنان پس از بلوغ تخمین می‌زنند. اگرچه اکثر بیماران مبتلا به این اختلال دارای شاخص توده بدنی (BMI) بالا هستند، اما به‌طور معمول هیچ تجمع اضافی چربی در بالاتنه مشاهده نمی‌شود.
پاتوژنز لیپدم به‌طور کامل شناخته نشده است اما اعتقاد بر این است که چندعاملی است. اختلال عملکرد میکروواسکولار و افزایش آنژیوژنز ناشی از هیپوکسی ثانویه به گسترش بیش از حد بافت چربی نیز به‌نظر می‌رسد که در توسعه غیرطبیعی بافت نقش دارند. این میکروآنژیوپاتی در بافت‌های آسیب‌دیده منجر به شکنندگی مویرگی و نشت پروتئین و مایع می‌شود. توزیع غیرطبیعی گیرنده‌های استروژن آلفا و بتا در بافت چربی مناطق آسیب‌دیده گزارش شده است و باور بر این است که استروژن در توسعه بیماری نقش دارد. تجمع خانوادگی لیپدم معمولاً مشاهده می‌شود و احتمال ارثی بودن این وضعیت وجود دارد. الگوهای احتمالی وراثت شامل الگوی غالب وابسته به کروموزوم X یا الگوی غالب اتوزومال با محدودیت جنسی است.
لیپدم بر اساس شدت به مراحل زیر تقسیم می‌شود:
• مرحله ۱ – پوست صاف با زیرجلد بزرگ شده • مرحله ۲ – سخت‌شدگی پوست رویی با ظاهر نامنظم • مرحله ۳ – سخت‌شدگی‌های بزرگ‌تر و تجمعات چربی تغییر شکل‌دهنده
اغلب در اندام‌های تحتانی آلودینیا وجود دارد؛ بیماران احساس سنگینی، سوزش، درد خودبه‌خودی یا درد در فشار را گزارش می‌کنند. کبودی آسان نیز ویژگی همراه دیگری است.
سیر لیپدم مزمن است و می‌تواند پیشرونده باشد. بسیاری از زنان دارای بیماری پایدار هستند، برخی بیماری‌ای دارند که به‌آهستگی طی چند دهه پیشرفت می‌کند و برخی دیگر تجربه پیشرفت سریع دارند. لنفدوم ثانویه (لیپولنفدوم) ممکن است در هر زمانی در طول سیر بیماری توسعه یابد و می‌تواند به‌تدریج یا ناگهانی رخ دهد.